Als Vela Co-Pilots komen we heel vaak bij ondernemingen en hebben dan uitvoerige gesprekken met de oprichter – ondernemer over de groei binnen zijn bedrijf. Bijna altijd ziet hij of zij duizend mogelijkheden om verder te groeien. De vraag is dus zelden met welk plan moet ik groeien, maar veel meer: “hoe krijg ik dit georganiseerd zonder controle te verliezen”. Het antwoord is dat de ondernemer zelf moet veranderen wil hij of zij zorgen dat de onderneming blijft groeien.
Yannick Dillen, lid van het departement Ondernemerschap aan de Vlerick Business School, schreef er een werk over. Hij vroeg zich niet alleen af hoe de rol van de ondernemer dient te veranderen als men wil blijven groeien maar ook welke factoren het succes van die verandering beïnvloeden. Hij geeft ons duidelijk mee welke werven we vroegtijdig moeten opstarten binnen het bedrijf willen we succesvol blijven groeien.
Van technische rol, over de managersrol naar een strategische rol
In een groeiende onderneming dient de rol van de ondernemer voortdurend te veranderen. In de literatuur wordt dit in 3 rollen beschreven. De eerste fase noemt men dan de technische rol. Dit is de fase waar de oprichter effectief meewerkt in het bedrijf. Hij gaat bijvoorbeeld mee airco’s plaatsen, is zelf verantwoordelijk voor de prospectie, enz. Door groei komt de ondernemer al snel in een volgende fase waar hij of zij geconfronteerd wordt met meer en meer operationeel management. In deze fase stopt hij bij wijze van spreken als “werker” en wordt hij full-time manager. De focus wordt hierbij verlegd naar het werken “aan het bedrijf” in plaats van te werken “in het bedrijf”. Om dit succesvol te doen zijn vier competenties noodzakelijk. De manager-ondernemer moet ervoor zorgen dat er procedures en processen worden ontwikkeld. Doordat hij niet meer overal “ always around” kan zijn, moet zijn recept als het ware omschreven worden, zodat het door anderen kan worden toegepast. Het groeiend aantal mensen moet exact weten hoe ze wat moeten doen. In zijn boek E-Myth omschrijft ….. het dat je je bedrijf moet organiseren alsof het 5000 keer zal worden gekopieerd. Je moet je restaurant organiseren alsof er 28000 zo’n restaurants zullen worden geopend (Mc Donald). Als manager dient hij of zij daarnaast ook de systemen te installeren om de performantie te evalueren. Mensen moeten weten aan welke doelstellingen ze werken en hoe ze zullen worden gemeten. Gewoon met zijn allen ervoor gaan werkt als de groep groter wordt moeilijker en moeilijker. Via duidelijke doelstellingen, een goed dashbord enz. moet de manager goed weten waar de onderneming mee bezig is. Hij moet het business model in kaart hebben en weten hoe de winstgevendheid tot stand komt. Hij focust zich ook op de coördinatie van de organisatie. Hij past de structuur aan, beslist wie welke verantwoordelijkheden krijgt en hoe deze met elkaar samenwerken. De belangrijkste competentie van de full time manager is zonder twijfel het motiveren van de mensen. Een goed werkend team kan winnen en groeien.
Als de onderneming wil blijven groeien dient de founder opnieuw zijn rol aan te passen. Uiteindelijk zet hij de stap naar de Strategische rol. Hier gaat hij zich full time bezig houden met het organiseren van de groei van morgen. Hij is niet meer bezig met vandaag of morgen maar focust zich op overmorgen. Hij onderhoudt relaties met de key klanten en stakeholders, zet de strategie uit van zijn bedrijf.
De ondernemer die zijn onderneming blijvend wil laten groeien dient dus zeer bewust met zijn rol om te gaan.
Yannick Dillen geeft ons echter drie dimensies door die het succes van de transitie van de één naar de andere fase kunnen verhogen: Focus op het menselijk kapitaal, focus op organisatiestructuur en focus op de ontwikkeling van strategic skills als entrepreneur
Yannick Dillen
1. Focus op het menselijk kapitaal
De ondernemer moet voldoende tijd steken in het aan boord brengen van de juiste mensen. Het spreekt voor zich dat hij of zij bovenstaande niet alleen kan realiseren. De aanwezigheid van een kwalitatieve basis van human capital is key. Als er voldoende medewerkers de skills hebben om te evolueren naar management posities wordt het voor de ondernemer makkelijker om te delegeren. Een strikt en intensief aanwervingsbeleid, focus op training en interne promotie is een driver voor toekomstige groei.
2. Focus op de organisatiestructuur
Bedrijven die snel evolueren van een eenvoudige informele structuur naar een uitgewerkte structuur met formele procedures en processen kunnen beter blijven groeien.
3. Focus op de ontwikkeling van strategic skills als entrepreneur
Het verwerven van kennis en het evolueren als mens is eveneens een driver tot blijvende groei. Investeren in blijvend leren als ondernemer is key. Hiervoor moet de ondernemer de nodige tijd maken. Ook de tijd nemen om zich te engageren in peer-to-peer netwerken blijkt zeer belangrijk. Ondernemers geven op deze manier kennis door aan elkaar. Buitenkansen doen zich immers vaak vooral buiten voor!