De vraag wordt vaak gesteld: Wat doet de beheerder die het fonds in mijn bedrijf aanstelt nu concreet om mijn bedrijf of mij als ondernemer vooruit te helpen? Eens de kapitaalsoperatie achter de rug is en het fonds mede–aandeelhouder is in het bedrijf, welke rol speelt hij dan? Komt hier dan concreet iemand zitten? Wat doen ze ? Krijgen we dan voortdurend controle ?
In een studie van NVP en E&Y, hieronder in de grafiek weergegeven, wordt daar een antwoord op geformuleerd. High level zou je deze in drie grote groepen kunnen onderverdelen. Inspireren, faciliteren en beheren. Hierbij is de aandacht ongeveer gelijk verdeeld tussen de drie pijlers.
Alles vertrekt uiteraard vanuit de bedoeling dat partijen lange termijn waarde willen creëren. Het fonds kwam aan boord en de ondernemer liet het fonds toe omdat beiden ervan overtuigd zijn samen meer of sneller waarde te kunnen creëren dan alleen. Deze waarde wensen ze te creëren op een continue basis. Er is pas waarde wanneer kan aangetoond worden dat dit niet een éénmalige piek is maar perspectief creëert om op structurele en lange termijn door te gaan. De waarde van een bedrijf kan immers gezien worden als de (geactualiseerde) som van de toekomstige inkomsten. Daar zit dan ook de kern van de toegevoegde waarde van de interactie tussen het fonds en de ondernemer.
Inspireren, faciliteren en beheren
Inspireren
Het fonds zal de onderneming in zijn toekomstvisie uitdagen en voeden. Het zal de onderneming ondersteunen bij het vertalen van deze visie naar een concreet te implementeren strategie. De mogelijke status quo wordt in vraag gesteld. Er wordt systematisch inzicht gecreërd in de tendenzen waar het bedrijf aan onderhevig is of kansen uit kan creëren. De markt wordt structureel gevolgd. Zo kan het bedrijf zich bewuster positioneren. De toegevoegde waarde van het bedrijf in zijn omgeving wordt scherper gesteld. Wat is vandaag en toekomstig de bestaansreden (=toegevoegde waarde ) van het bedrijf? Wat zijn de noden van de klanten en hoe evolueren deze? In de regelmatige meetings worden deze topics in vraag gesteld. Continuïteit is immers een gevolg van toegevoegde waarde. We blijven bestaan als we iets bijbrengen voor onze klanten waardoor ze bereid zijn te betalen. Winstgevendheid op haar buurt is een gevolg van concurrentieel voordeel. Wat doen we beter dan onze concurrenten en hoe kunnen we dit doorrekenen in ons business model. Hierdoor ontstaat winstgevendheid op lange termijn.
Bovenstaand traject van strategisch advies is een essentiële bijdrage die uw investeerder zal wensen te leveren. Voortdurend zal de status quo in vraag worden gesteld. Het feit dat er tijd wordt genomen om hierover na te denken is voor veel bedrijven zeer inspirerend.
Het feit dat er tijd wordt genomen om hierover na te denken is voor veel bedrijven zeer inspirerend.
Olivier Lanckriet
Faciliteren
De ondernemer verwacht natuurlijk ook meer dan alleen inspiratie. Hij wenst concreet te worden geholpen. Hier zit vaak een subtiel evenwicht in de verwachting van de ondernemer die een investeerder in zijn bedrijf “binnen laat”. Enerzijds verwacht hij naast kapitaal, inspiratie en controle concrete hulp. Anderzijds is hij vaak niet opgezet met te grote inmenging. (Zie ook onze blog: Ondernemers zijn onredelijke mensen ?).
De onderneming krijgt volgens de studie van NPS en EY voor 23 % financieel advies, voor 7 % hulp bij het professionaliseren, voor 9 % wordt het netwerk van de investeerder ingezet, enz…. We kunnen het zien als een soort toolbox die ter beschikking wordt gesteld van de onderneming. We onderscheiden hier een viertal domeinen waar deze ondersteuning vaak wordt ingeroepen:
Mensen en structuur
Na het vastleggen van de strategie zal de investeerder vaak ondersteuning bieden bij het invullen van de key posities die nodig zijn om het plan te realiseren. Bedrijven worden gemaakt door mensen. Als er verandering en vernieuwing wordt gepredikt moet het bedrijf ook consequent zijn en de juiste mensen met de juiste competenties binnen brengen. Vaak zal de raad van bestuur hier een belangrijke rol spelen en zal de investeerder in zijn rol van bestuurder hier een bijdrage kunnen leveren. Hij zal ervoor zorgen dat ‘the right people on the bus’ zitten om de uitgestippelde reis tot een goed einde te brengen.
Systemen
Ondersteuning bij het professionaliseren zal vaak gepaard gaan met het maken van de goede keuzes van systemen. Ook hierbij zal de investeerder vaak op basis van ervaring en contacten mogelijkheden kunnen aanbieden om te helpen bij de keuzes.
Financieel advies
Groei gaat gepaard met financiële aandacht. Het fonds zal vaak vanuit haar DNA hier een sterke competentie op hebben en goede ondersteuning bieden.
Klankbord
Ondernemingen en bedrijven zoeken vaak de tijd om voldoende aan het bedrijf te werken i.p.v. in het bedrijf. De rol van de ondernemer en het management evolueren gedurende het groeiproces. Het fonds zal vaak ondersteunen bij het beter definiëren van de verschillende rollen als ondernemer, manager en strateeg. Het zal helpen om hiervoor de nodige structuur aan te brengen. Vaak zal het er op neer komen dat de Raad van Bestuur haar actieve rol opneemt.
Beheren
Veel aandacht zal hierbij worden besteed aan het de goede rapportering. We noemen het graag Dashboarding. Deze zal het mogelijk maken om maandelijks de resultaten en balansposities te volgen. Een goede rapportering moet inzicht geven in het business model van de onderneming. Een goede rapportering toont werkelijk hoe het bedrijf zijn middelen inzet per activiteit en hoe de winstgevendheid wordt gecreëerd ?
Er wordt gewerkt met een budgettering. Deze wordt opgesteld als gevolg van het strategisch plan en de doelstellingen die er gekwantificeerd uit voortvloeien. Het budget zal worden goedgekeurd door de Raad van Bestuur en ook maandelijks door hen worden gecontroleerd.
Naast de puur financiële rapportering zal men ook willen volgen als de strategie werkelijk wordt geïmplementeerd. Aan het plan zullen doelstellingen worden gekoppeld en zullen afspraken worden gemaakt over het behalen van deze doelstellingen en hoe deze zullen worden gemeten.
Uiteindelijk wensen partijen ook de risico’s van het bedrijf goed in kaart te hebben. Ook deze zullen systematisch worden opgevolgd.
Naast de inbreng van kapitaal is de doelstelling van een samenwerking met een private equitypartner de creatie van waarde. Samen kan dat beter dan alleen. Uw investeerder zal u hierbij inspireren, faciliteren en helpen bij het beheren. Afhankelijk van het bedrijf zal meer nadruk worden gelegd op het één of andere aspect. Zo kan het bijvoorbeeld zijn dat een bedrijf zijn rapportering en budgettering perfect onder controle heeft maar meer aandacht nodig heeft op het strategische. De hulp is in verschillende dosseringen mogelijk.